کتابخانه کنگره آمریکا- عکس از لوسیا دیوید
پیشینه تاریخی:
کتابخانه کنگره آمریکا در سال ۱۸۰۰ میلادی با تصویب لایحه ای توسط کنگره ایالات متحده آمریکا تاسیس شد. بنیان گذاری این موسسه مهم، مقارن با امضای فرمان جان آدامز، رئیس جمهوری وقت آمریکا برای انتقال مرکز حکومتی آمریکا از فیلادلفیا به واشنگتن بود. گفتنی است، این کتابخانه به عنوان بازوی پژوهشی کنگره آمریکا نقش مهمی در ارائه منابع اطلاعاتی گوناگون به نمایندگان مجلسین سنا و نمایندگان آمریکا ایفا می کند. کتابخانه کنگره، قدیمی ترین موسسه فرهنگی فدرال آمریکا، و همچنین بزرگترین کتابخانه جهان محسوب میشود. نیروهای انگلیسی ساختمان اصلی کتابخانه وکنگره را روز بیست و چهارم اوت ۱۸۱۴ به آتش کشیدند، و نتیجتاً مجموعه ای سه هزار نسخه ای از کتاب های کمیاب کتابخانه در این آتش سوزی نابود شد. حدود یک ماه پس از این رویداد تلخ، توماس جفرسون، سومین رئیس جمهوری آمریکا که دوران بازنشستگی خود را سپری میکرد، پیشنهاد جایگزینی کتابخانه کنگره را با کتابخانه خصوصی خود به کنگره ارائه داد. توماس جفرسون در طول پنجاه سال، مجموعه ارزشمندی از کتابهای گوناگون را گرد آوری کرده بود، که در آندوران یکی از نفیس ترین و کامل ترین کتابخانه های آمریکا محسوب میشد. سرانجام در ماه ژانویه ۱۸۱۵، کنگره آمریکا دستور خرید کتابخانه شخصی توماس جفرسون را که شامل ۶۴۸۷ جلد کتاب بود صادر، و بابت خرید این کتابها ۲۳۹۵۰ دلار پرداخت کرد.
سازمان یافتگی و آمار مربوطه:
کتابخانه کنگره، با مجموعه ای بیش از 144 میلیون اثر گوناگون از جمله در زمینه های فرهنگی، ادبی، علمی، حقوقی، تاریخی، فلسفی، و غیره، بزرگترین کتابخانه جهان است. این مجموعه بزرگ، 33 میلیون جلد کتاب طبقه بندی شده به 460 زبان گوناگون جهان، 63 میلیون کتاب یا نسخه های دست نویس، و همچنین عظیم ترین مجموعه منابع حقوقی درجهان را شامل میشود. همچنین شمار قابل توجهی فیلم، نقشه، فایلهای صوتی، و موسیقی در این کتابخانه نگاه داری میشود. این مجموعه عظیم روی قفسه هایی بطول تقریبی بیش از هزار کیلومتر جای داده شده است. همچنین بخشی از کتابخانه کنگره به کتابها و آثار فارسی اختصاص داده شده است. کتابخانه کنگره از سه ساختمان تشکیل شده: ساختمان توماس جفرسون که در سال ۱۸۹۷ بنا شده، ساختمان جان آدامز که در سال ۱۹۳۸ ساخته شد، و بنای یادبود جیمز مدیسون که کار ساخت آن در سال ۱۹۸۱ میلادی به پایان رسید. همچنین در تالار و راهروهای گوناگون ساختمان جفرسون، رایانه ها و دستگاه های سمعی و بصری بمنظور کسب اطلاعات مهم و تاریخی، برای بیش از یک میلیون بازدیدکننده ای که سالیانه از کتابخانه دیدند می کنند نصب شده است.
حق استفاده و بهره برداری:
استفاده از تسهیلات کتابخانه برای شهروندانی که حد اقل ۱۶ سال دارند آزاد و رایگان است. اما تنها اعضای کنگره و کارمندان کتابخانه حق خارج کردن کتابها و آثار دیگر را از کتابخانه دارند. دیگر کاربران میتوانند از تمامی امکانات در داخل کتابخانه استفاده کنند. کتاب ها، مقالات، و آثار دیگر کتابخانه از راه های گوناگون تهیه میشود. دفتر ثبت حق نشر یا کُپی رایت، بخشی از کتابخانه کنگره است و سالیانه بین نیم تا یک میلیون نسخه کتاب و اقلام دیگر از این راه بدست کتابخانه میرسد. همچنین بخش قابل توجهی از مجموعه دریافتی به کتابخانه اهدا میشود. در سال ۱۹۶۲ کتابخانه کنگره به منظور تهیه و فهرست بندی آثار مهم بین المللی تصمیم گرفت دفاتری در کشورهای دیگر دایر کند. آثار بین المللی کتابخانه از بیش از ۶۰ کشور جهان تهیه میشود. واحدی بنام “برنامه گردآوری مشترک” مسولیت این مهم را بعهده دارد. “پنجاه درصد از مجموعه کتابخانه کنگره شامل آثاری است که به زبان های دیگر نوشته شده، و شامل بیش از ۴۷۰ زبان گوناگون است.”
مدیریت و پروژه مدرنیزه ساختن کتابخانه:
مدیریت این کتابخانه عظیم و بی نظیر به عهده چه کسی است؟ این مسولیت بعهده “کتابدار کنگره” است که یکی از مهم ترین مناصب دولتی در واشنگتن محسوب میشود. درتاریخ تقریباً ۲۰۰ ساله کتابخانه، تنها ۱۳ نفر عهده دار این مسئولیت بوده اند. این سمت اکنون به عهده آقای جیمز هِیدلی بیلینگتون است که در سپتامبر ۱۹۸۷ توسط پرزیدنت ریگان به این مقام منصوب شد. یکی از گامهای بسیار مهمی که مسئولین کتابخانه بر داشته اند، روند تبدیل این مجموعه ارزشمند به صورت دیجیتال است. نام این اثر ایتنرنتی” کتابخانه جهانی دیجیتال” است که به هفت زبان که شش تای آنها زبان های رسمی سازمان ملل و دیگری زبان پرتغالی است، در دسترس علاقه مندان قرار دارد. تا کنون بیش از ۳۰ میلیون اثر گوناگون توسط کتابخانه کنگره دیجیتالیزه شده است. دیجتالیزه کردن آثار نفیس کتابخانه علاوه بر ایجاد دسترسی به این آثار از راه اینترنت و از هر کجای جهان، مزیت دیگری هم دارد. با این روند این آثار ارزشمند برای همیشه و بصورت دیجیتال در فضای مجازی حفظ خواهد شد، و نسل های پی در پی هم خواهند توانست از محتوای ارزشمند تاریخی و علمی آن بهره بگیرند. همچنین بسیاری از نسخه های قدیمی کتابخانه در وضعیتی شکننده قرار دارند که استفاده دائمی از آنها این وضع را وخیم تر هم خواهد کرد. بنابر این، هم بمنظور حفظ و نگه داری آثار کتابخانه، و هم برای اینکه کاربران از سراسر جهان بتوانند به این آثار دسترسی داشته باشند، مسولان کتابخانه در حال دیجتالیزه کردن این آثارند که البته روندی بسیار وقت گیر و پر هزینه است.
همچنین برای نگه داری از آثار ارزشمند تاریخی کتابخانه تدابیر علمی و فنی اتخاذ شده است. به عنوان نمونه کتابخانه شخصی توماس جفرسون نویسنده اصلی قانون اساسی، در فضایی که نور و حرارت آن متناسب است ، وآسیبی به کتابها نمیرساند نگه داری میشود. کاربران میتوانند از بسیاری از آثار تاریخی و ارزشمند کتابخانه بصورت دیجیتال استفاده کنند. برای نمونه، نخستین نسخه دست نویس اعلامیه استقلال آمریکا به خط توماس جفرسون را میتوان بصورت سه بعدی مشاهده کرد. اساس کار کتابخانه کنگره قرار دادن باورهای متضاد در برابر یکدیگر برای دست یابی به جوهر و روح حقیقت است. به همین منظور استفاده از منابع سرشار این کتابخانه برای همگان آزاد است. حکومتهای مردم سالار بر اساس آزادی بیان، اندیشه، و مطبوعات بنیان شده اند، وقدرت و مشروعیت حقیقی خود را از شهروندان آگاهی کسب می کنند که خویشتن را در برابر سرنوشت مردم و کشورشان مسئول میدانند.
در آینده نزدیک یک سری از مقالات، و همچنین ویدئو کلیپ های ارزشمند در باره کتابخانه کنگره و روش استفاده از منابع آن، از سوی برنامه های اطلاعات بین المللی وزارت امور خارجه تهیه خواهد شد. ما هم در اسرع وقت و از راه این تارنما و صفحات فیس بوک مان- آنها را در اختیار علاقه مندان قرار خواهیم داد.
